Σάββατο 26 Μαΐου 2012

Dracula in Movies


Οι ταινίες τρόμου αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα είδη στον κινηματογράφο. Όπως κάθε καλή ταινία, έτσι και μια καλή ταινία τρόμου κρύβει μια καλή ιστορία από πίσω (πρωτότυπη ή διασκευασμένη για την μεγάλη οθόνη). Σήμερα, συμπληρώνονται 105 χρόνια από την πρώτη έκδοση μιας από τις καλύτερες ιστορίες τρόμου στην ιστορία της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου. Αναφέρομαι στο Δράκουλα του Bram Stoker. Ο Stoker δημιούργησε το γνωστό Κόμη, βασισμένος στον μύθο των βρυκολάκων και στον αιμοδιψή βοεβόδα Vlad Țepeș, πρίγκιπα της Βλαχίας. Πρέπει να ήμουν 11-12 ετών, όταν πρωτοείδα την ταινία του Coppola, με πρωταγωνιστή τον Gary Oldman. Από τότε, ο Κόμης Δράκουλας είναι ο αγαπημένος μου χαρακτήρας ταινιών τρόμων. Πρόσφατα, διάβασα και το βιβλίο και οι λεπτομέρειες και η ένταση της ιστορίας την καθιστούν μοναδική στο είδος της.

Η ιστορία διαδραματίζεται τη Βικτωριανή Εποχή. Ο Jonathan Harker, ένας νεαρός Άγγλος δικηγόρος, ταξιδεύει στην Τρανσυλβανία, προκειμένου να συναντήσει τον Κόμη Δράκουλα και να ολοκληρωθεί η αγορά του Αββαείου Κάρφαξ. Ο Harker θα εντυπωσιαστεί αρχικά από τον οικοδεσπότη και τον απομονωμένο πύργο του. Σιγά σιγά, ωστόσο, η παράξενη συμπεριφορά του Δράκουλα θα τον παραξενέψει και δε θα αργήσει να ανακαλύψει την αλήθεια: ο Κόμης είναι ένας βρυκόλακας και ο ίδιος είναι κρατούμενός του. Ο Δράκουλας ετοιμάζεται να μετακομίσει στην Αγγλία, παίρνοντας μαζί του 50 κιβώτια χώμα, ώστε να μπορεί να κρύβεται. Ο Harker θα καταφέρει να δραπετεύσει από τον πύργο και να φθάσει στη Βουδαπέστη.


Πίσω στην Αγγλία, η μνηστή του Harker Mina βρίσκεται για διακοπές στο Whitby με τη φίλη της Lucy. Η τελευταία δέχθηκε 3 προτάσεις γάμου: από το γιατρό John Seward, τον Quincey Morris και τον Arthur Holmwood. Θα αποδεχθεί την πρόταση του τελευταίου, ωστόσο θα παραμείνουν όλοι φίλοι. Σύντομα, μετά το γεγονός αυτό, ένα έρημο πλοίο θα φθάσει στο λιμάνι του Whitby, από το οποίο θα δραπετεύσει ένα μεγάλος λύκος. Τις μέρες που θα ακολουθήσουν, η Mina θα φύγει για τη Βουδαπέστη, ώστε να φέρει πίσω τον Jonathan, ενώ η Lucy θα αρχίσει να αρρωσταίνει, χωρίς κάποιο προφανή λόγο. Ο Seward θα καλέσει τον παλιό του καθηγητή και φίλο Van Helsing, ο οποίος ειδικεύεται σε σπάνιες ασθένειες. Σύντομα, θα καταλάβει την αιτία της αρρώστιας της, που δεν είναι άλλη από τον Δράκουλα. Οι προσπάθειές του να τη γλιτώσει θα αποτύχουν και η Lucy θα πεθάνει. Ο Van Helsing με τους Seward, Morris και Holmwood θα πάνε στον τάφο της και θα την παλουκώσουν, προκειμένου να βρει η ψυχή της ανάπαυση. Ο Harker με τη Mina θα επιστρέψουν και πλέον, όλοι μαζί θα οργανώσουν το κυνήγι του Δράκουλα. Ένα κυνήγι, με το οποίο θα κινδυνέψουν οι ζωές τους και περισσότερο αυτή της Mina.

Ο μύθος των βρυκολάκων κέντρισε το ενδιαφέρον πολλών καλλιτεχνών το 19ο αιώνα (Λόρδος Βύρων, Αλέξανδρος Δουμάς κ.ά.). Ο Stoker δούλευε την ιστορία του για περίπου 25 χρόνια. Η πρώτη του επιρροή ήταν η νουβέλα Carmilla του Joseph Sheridan Le Fanu, η οποία κυκλοφόρησε το 1872. Ο Le Fanu ακολούθησε λεπτομερώς τα στοιχεία του μύθου των βρυκολάκων και ο Stoker διαβάζοντας τη νουβέλα, βρήκε τα χαρακτηριστικά για το δικό του χαρακτήρα και αφοσιώθηκε στην μελέτη του βαμπυρισμού. Την ίδια εποχή, ήταν στη δούλεψη του Sir Henry Irving, τον οποίο θαύμαζε πάρα πολύ και στοιχεία της προσωπικότητας του αποτέλεσαν περαιτέρω έμπνευση για το χαρακτήρα του Δράκουλα. Παράλληλα, μελετούσε το γοτθικό μυθιστόρημα, το οποίο αρχικά ήταν μια ιστορία για φαντάσματα και είχε μεσαιωνική ατμόσφαιρα, φορτισμένη συγκινησιακά. O Stoker θα χρησιμοποιήσει την ατμόσφαιρα αυτή, αν και θα μεταφέρει τα γεγονότα της ιστορίας στην εποχή του. Δύο ακόμη ιστορίες επηρέασαν σημαντικά τον Stoker: η ιστορία του Frankenstein της Mary Shelley και η ιστορία "The Vampyre" του John Polidori. Τέλος, χρειαζόταν τον τόπο καταγωγής και το παρελθόν του Κόμη. Αυτά τα στοιχεία προστέθηκαν χάρη  στην αλληλογραφία του με τον καθηγητή Arminius Vambery, μελετητή της Ανατολικής Ευρώπης. Μέσω αυτού, ο Stoker έμαθε την ιστορία του Vlad Țepeș και της περιοχής καταγωγής του. Έχοντας πλεόν συνθέσει όλα τα στοιχεία που χρειαζόταν, ο Stoker ξεκίνησε τη συγγραφή του μυθιστορήματός του. Η ιστορία είναι γραμμένη σε επιστολική μορφή. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τα γεγονότα μέσω του ημερολογίου του Jonathan Harker και της Mina Harker, της αλληλογραφίας της Mina με την Lucy Westenra και του ημερολογίου John Seward. Η μεταφορά των συναισθημάτων και των περιγραφών είναι έτσι πιο άμεση στον αναγνώστη. Ο Stoker κατάφερε να περιγράψει με εξαιρετική λεπτομέρεια την περιοχή διαμονής του Δράκουλα, χωρίς να έχει ταξιδέψει ποτέ εκεί.  Μπορεί αρχικά η ιστορία να μη γνώρισε μεγάλη επιτυχία, ωστόσο με τον καιρό ήρθε η αναγνώρισή της ως μια από τις καλύτερες ιστορίες τρόμου.


H ιστορία του Δράκουλα δε θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορους τους ανθρώπους της 7ης τέχνης, οι οποίοι την μετέφεραν ούκω λίγες φορές σε κινηματογράφο και τηλεόραση (και όχι μόνο εκεί φυσικά, καθώς έχει ανέβει πολλάκις στο θέατρο, αλλά και έχει μεταδοθεί μέσω ραδιοφώνου).

- Υπάρχουν αναφορές για μια ταινία βωβού κινηματογράφου με τον τίτλο Drakula, Σοβιετικής παραγωγής. Ωστόσο, τα στοιχεία γι' αυτή είναι ελάχιστα και η ύπαρξή της θεωρείται αμφίβολη.
- Dracula's Death (1921) (IMDb - Wiki): Πρόκειται για την πρώτη επίσημα καταγεγραμμένη εμφάνιση του Κόμη Δράκουλα στην μεγάλη οθόνη. Είναι Ουγγρικής παραγωγής και δεν ακολουθεί την πλοκή της ιστορίας.
- Nosferatu, A Symphony of Terror (1922) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η μεταφορά αυτή θεωρείται ανεπίσημη, καθώς η χήρα του Stoker κατέθεσε μήνυση, αφού ο F.W. Murnau, που τη σκηνοθέτησε, δεν είχε λάβει άδεια για τα δικαιώματα της ιστορίας. Ο Κόμης Δράκουλας ονομάζεται Κόμης Orlok και η ιστορία διαδραματίζεται σε Τρανσυλβανία και Γερμανία.
- Dracula (1931) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η πρώτη αυτούσια μεταφορά της ιστορίας. Βασίστηκε στο θεατρικό έργο του 1927, με τους Bela Lugosi και Edward Van Sloan να ενσαρκώνουν τους Δράκουλα και Van Helsing, όπως και στην παράσταση. Θεωρείται μια από τις κλασικές ταινίες τρόμου και πρόκειται για μια εξαιρετική μεταφορά.
- Dracula Istanbul'da (1953) (IMDb - Wiki - poster): Όπως φαίνεται και από τον τίτλο, είναι Τουρκικής παραγωγής. Ήταν η πρώτη μεταφορά που απεικονίζει το Δράκουλα με τους χαρακτηριστικούς του κυνόδοντες. 
The Return of Dracula (1958) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Ένα εξαιρετικό B-movie, το οποίο μπορεί να μην ακολουθεί την πλοκή της ιστορίας, αλλά η εμφάνιση του Δράκουλα είναι αρκετή, για να δημιουργήσει μια δυνατή ατμόσφαιρα τρόμου.

Από τις επόμενες 8 ταινίες, 7 είχαν ως πρωταγωνιστή τον ηθοποιό που ταύτισε το όνομά του με τον Κόμη Δράκουλα, τον Christopher Lee και 4 ως πρωταγωνιστή στο ρόλο του Van Helsing τον Peter Cushing.
- Horror of Dracula (1958) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η πρώτη ταινία με δίδυμο πρωταγωνιστών τους Lee και Cushing. Θεωρείται μια από τις καλύτερες μεταφορές της ιστορίας (ο τίτλος επιλέχθηκε, ώστε να μην την μπερδεύουν με τη μεταφορά του 1931) και μια από τις καλύτερες Βρετανικές ταινίες τρόμου.
- The Brides of Dracula (1960) (IMDb - Wiki - trailer - poster) Στην ταινία αυτή πρωταγωνιστεί ο Cushing, όχι όμως και ο Lee (δεν εμφανίζεται ο Δράκουλας). Η ταινία διαδραματίζεται στην Τρανσυλβανία.
- Dracula, Prince of Darkness (1966) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η δεύτερη ταινία με το Lee στο ρόλο του Κόμη. Ο Κόμης αναγεννάται και σκορπά τον τρόμο. 
- Dracula Has Risen From the Grave (1968) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Ο Δράκουλας επιστρέφει στο κάστρο, για να βρει ότι λόγω εξορκισμού από ένα νεαρό ιερέα, δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει πλέον και σχεδιάζει την εκδίκησή του.
- Taste the Blood of Dracula (1970)  (IMDb - Wiki - trailer - poster): Ο Δράκουλας αναγεννάται για μια ακόμη φορά και αναζητά εκδίκηση για τη δολοφονία ενός υπηρέτη του. 
- Scars of Dracula (1970) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Ένας νεαρός άντρας περνάει τη νύχτα στον πύργο του Δράκουλα, όπου βρίσκεται δολοφονημένος. Ο αδερφός του θα αναζητήσει τον υπεύθυνο και θα οδηγηθεί στην μικρή πόλη και τον πύργο.
- Dracula A.D. 1972 (1972) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η δεύτερη ταινία με το δίδυμο Lee-Cushing. Η ιστορία του Stoker σε πιο σύγχρονη έκδοση, όπου ο Κόμης αναγεννάται στο Λονδίνο του 1970 και κυνηγάει τους απογόνους του Van Helsing.
- The Satanic Rites of Dracula (1973)  (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η τρίτη και τελευταία ταινία με το δίδυμο Lee-Cushing. Στο Λονδίνο του 1970, πράκτορες της Scotland Yard ανακαλύπτει μια υπόθεση βαμπυρισμού και καλεί τον απόγονο του Van Helsing να βοηθήσει στον εντοπισμό του δράστη, με τα ίχνη να τους οδηγούν στον Κόμη.


- Blacula (1972) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Σε αυτή την ταινία, ένας αρχαίος Αφρικανός πρίγκιπας γίνεται βαμπίρ από τον Δράκουλα και σκορπίζει τον τρόμο στο Λος Άντζελες. (Ευχαριστώ τον Snake Plisken που μου θύμισε την ταινία αυτή)
- Dracula (1979) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Μια ελαφρώς διαφορετική μεταφορά της ιστορίας, με τον Κόμη να απεικονίζεται ως πιο νέος και γοητευτικός. Πρωταγωνιστούν οι Frank Langela ως Δράκουλας και Laurence Olivier ως Van Helsing.
- Nosferatu the Vampyre (1979) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η ιστορία του Δράκουλα, όπως τη μετέφερε στην μεγάλη οθόνη ο Murnau. Εξαιρετική και πολύ τρομακτική ταινία. (Την είχα δει στο κανάλι της Βουλής! Φάνηκε σε κάτι χρήσιμο) 
- Bram Stoker's Dracula (1992) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Η πιο σύγχρονη (αυτούσια) μεταφορά της ιστορίας του Stoker με τον Gary Oldman στο ρόλο του Δράκουλα και τον Anthony Hopkins στο ρόλο του Van Helsing, σε σκηνοθεσία του Francis Ford Coppola.
- Dracula 2000 (2000) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Μια διαφορετική μεταφορά της ιστορίας, με τον Gerald Butler ως Δράκουλα και τον Christopher Plummer ως Van Helsing.

Όπως αρκετές ιστορίες τρόμου, έτσι και η ιστορία του Δράκουλα αντιμετωπίστηκε σε κάποιες ταινίες με χιουμοριστική διάθεση.
- The Fearless Vampire Killers (1967) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Με τον Roman Polanski να σκηνοθετεί και να πρωταγωνιστεί, παρακολουθούμε το ταξίδι ενός διάσημου καθηγητή και του βοηθού του σε ένα χωριό της Τρανσυλβανίας, όπου θα έρθουν αντιμέτωποι με τον μυστηριώδη κόμη Krolock. 
- Love at First Bite (1979) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Ο Δράκουλας, διωγμένος από το κάστρο του, μετακομίζει στη Νέα Υόρκη, όπου προσπαθεί να προσαρμοστεί και να βρει μια νύφη. 
- Dracula, Dead and Loving It (1995) (IMDb - Wiki - trailer - poster): Ο συνήθης ύποπτος Mel Brooks σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ως Van Helsing στη δική του μεταφορά της ιστορίας του Stoker. Στο ρόλο του Δράκουλα ο τρομακτικά ξεκαρδιστικός Leslie Nielsen

Τέλος, αξίζει η αναφορά σε δύο τηλεοπτικές μεταφορές του Κόμη Δράκουλα στην τηλεόραση.
- Count Dracula (1977) (IMDb - Wiki - poster): Πρόκειται για μια εξαιρετική μεταφορά της ιστορίας από το BBC. Θεωρείται μια από τις πιο πιστές μεταφορές, με πρωταγωνιστή τον Louis Jourdan.
- Count Duckula (1988–1993) (IMDb - Wiki - intro - poster): Η μεταφορά αυτή είναι με κινούμενα σχέδια και ελαφρώς (πολύ ελαφρώς) διαφορετική από την αρχική ιστορία. Ο Κόμης Duckula ζει στην Τρανσυλβανία και είναι... χορτοφάγος. Φοβάται τα βράδια, ο μπάτλερ του τού διαβάζει ιστορίες για να κοιμηθεί και η γκουβερνάντα του περνάει μέσα από τους τοίχους. Μεγάλος εχθρός του: ο καθηγητής Von Goosewing!

Κάπου εδώ τελειώνει το αφιέρωμα αυτό. Αν παρέλειψα κάποια καλή μεταφορά (κινηματογραφική ή τηλεοπτική), ευχαρίστως να την προσθέσω. Γράψτε για αυτή είτε σε σχόλιο είτε στείλτε μου mail. Όσα χρόνια και να περάσουν, η ιστορία του Stoker θα εξακολουθήσει να είναι μια από τις αγαπημένες μου ταινίες τρόμου. Η ατμόσφαιρα της και οι χαρακτήρες της την κάνουν μοναδική και διαχρονική και κατά συνέπεια, υλικό κατάλληλο για μεταφορά στην μεγάλη οθόνη.

Υ.Γ.1 Μερικά quiz: Quiz 1 Quiz 2 Quiz 3 Quiz 4 Quiz 5

Υ.Γ.2 Για κάθε ταινία έχω προσθέσει trailer. Ακολουθούν δύο πολύ ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ για τη ιστορία του πραγματικού Δράκουλα, του βοεβόδα Vlad Țepeș.




1 σχόλιο:

  1. Σ' ευχαριστώ πολύ. Την είχα ξεχάσει την συγκεκριμένη ταινία, η οποία είναι αρκετά καλή. Την πρόσθεσα ήδη στο κείμενο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή